Leica - Sự cuồng tín tự nguyện

Leica - Sự cuồng tín tự nguyện

 
Cách đây vài tháng, khi tôi đang sử dụng Canon 5D và lens Canon L 35mm f1.4, tôi đã từng nghĩ đây là bộ máy quá phù hợp với thể loại ảnh streetlife và có lẽ tính ở thời điểm đó (khoảng cuối năm 2008) bộ đôi này có thể gọi "Song kiếm hợp bích", bộ máy đỉnh nhất quả đất trong dòng máy DSLR. Về chất ảnh chụp từ bộ này, không có gì để phàn nàn, đặc biệt với ảnh màu. Tuy nhiên, với ảnh đen trắng, tôi vẫn cảm giác chất ảnh tuy đẹp mịn màng, sắc sảo... nhưng vẫn thiếu một điều gì đó rất khó gọi tên. 
 
Ảnh màu chụp từ Canon 5D + L 35 1.4
1.
Ảnh màu chụp từ Canon 5D + L 35 1.4
2.
Ảnh màu chụp từ Canon 5D + L 35 1.4
 
Có lẽ cũng do sở thích của chính tôi hơi khác người chăng? Tôi thích cái vẻ bàn bạc, phong trần của chất jean Levis hơn là nét tươm tất, quí phái của bộ comple Pierre Cardin. Tôi xao xuyến trước vẻ cổ kính, rêu phong của những con phố Châu Âu hơn là những tòa nhà chọc trời ở Mỹ. Tôi thích ngồi ở vỉa hè nhâm nhi ly cà phê Việt trong cái lạnh se se và gió heo may của mùa thu Hà Nội hơn là ngồi trong nhà hàng máy lạnh sang trọng với tách Capuchino (tuy nhiên vẫn thích ngắm các đôi chân dài miên man ở những nơi này :) ). Người tôi chỉ giật bắn bần bật khi lắng nghe bản ballet Carmen chứ không vô cảm như khi nghe một bản hiphop... Và nhiếp ảnh cũng không là ngoại lệ với tôi, từ lâu tôi đã trở thành đệ tử trung thành của môn phái "The decisive moment" của tổ sư Henri Catier - Bresson.
 
Nhờ xem nhiều ảnh của các đại cao thủ của môn phái "The decisive momnet" trên Magnum, dần dần tôi cũng nhận ra được điều còn thiếu trong những bức ảnh của mình đó chính là chiều thời gian. Những bức ảnh của họ dường như có tuổi và trở thành bất tử. Tôi đã cố gắng dùng Photoshop chỉnh sửa những bức ảnh của mình được chụp từ máy DSLR sao cho chất đen trắng giống như những bức ảnh của họ, nhưng không sao giống được. Cho đến một ngày...
 
Ảnh chuyển qua đen trắng từ Cannon 5D + L35 f1.4
3. 
Ảnh chuyển qua đen trắng từ Cannon 5D + L35 f1.4
4.
Ảnh chuyển qua đen trắng từ Cannon 5D + L35 f1.4
5.

Ảnh chuyển qua đen trắng từ Cannon 5D + L35 f1.4
 
Một người bạn của tôi đến từ Anh quốc ghé thăm nhà, người này cũng là một con nghiện nhiếp ảnh. "Tửu phùng tri kỷ thiên bôi thiểu", chúng tôi đã nói chuyện với nhau suốt đêm về ảnh và thiết bị, sau khi chơi hết mấy chai vang đỏ vẫn chưa hết chuyện. Chúng tôi lấy ảnh ra để xem, và điều kỳ lạ là những bức ảnh của anh ta cũng có chiều thơi gian như những bức ảnh trên Magnum. Tôi hỏi anh ta về bí quyết chụp được những bức ảnh như thế, chẳng nói chẳng rằng anh ta rút trong balo ra một chiếc máy be bé, cấu tạo hoàn toàn cơ học với chiếc lens màu chrome bé xíu sáng choang vô cùng quyến rũ. Mèn đét ơi! từ thủa cha sanh mẹ đẻ cho đến giờ, tôi chưa hề trông thấy một chiếc máy ảnh nào đẹp và sexy như thế. Toàn thân bằng kim loại, thân máy bọc da với những chi tiết vô cùng tinh xảo. Tuy thế, nó vẫn không mất đi vẻ sang trọng, tinh tế, tao nhã, lịch lãm của một đẳng cấp đã được khẳng định. Tôi ngây ngất chiêm ngưỡng chiếc máy với cảm giác như chàng trai vừa cưới vợ, lần đầu tiên được nhìn ngắm cơ thể mỹ miều, nõn nà của nàng trinh nữ trong đêm động phòng hoa chúc. Mọi hoạt động của nàng thật hoàn hảo, từ nét sáng rực trong con mắt viewfinder cho đến cánh tay lên film mềm mại mà dứt khoát... và đặc biệt âm thanh khi tiếng của chập khép lại, tựa hồ âm thanh của nàng trinh nữ e thẹn trong cơn đê mê... Chắc các bạn đang nóng lòng muốn biết nàng là ai đúng không? tôi cũng không muốn kéo dài thêm sự chờ đợi của các bạn, đó chính là nàng Leica M6 và lens Summicron 35/2 8 elements, một bửu bối của các tay máy đấy các bạn ạ.
 
Leica M6 type 1 - classic
Leica M6 type 1 - classic
 
Sau đúng một tuần, tôi quyết định chia tay với bộ Canon 5D và L 35 f1.4 sau một thời gian dài gắn bó với chúng để chuyển sang một đam mê mới, đó là máy film Leica M6 - Summicron 35/2 8 elements. Nhưng mua ở đâu? khi Leica M6 đã ngưng sản xuất hơn 10 năm về trước, và quá khó để tìm được một chiếc lens Summicron 35/2 8 elements đã ngưng sản xuất hơn 40 năm.
 
Summicron 35/2 8 elements
Summicron 35/2 8 elements
Vì biết quê hương của nàng là Germany, có lẽ chẳng nơi đâu để tìm nàng tốt hơn là hãy đến nơi chôn nhau cắt rốn của chính nàng. Tôi quyết định lên đường sang Đức, sau chuyến xe vài giờ tôi cũng đặt chân đến được thành phố Koln cổ kính. Lần mò theo địa chỉ tìm được trên mạng, tôi cũng tìm được 3 cửa hàng bán máy Leica. Tôi như Lưu, Nguyễn ngày xưa lạc tới chốn Đào Nguyên... hằng trăm chiếc máy và lens Leica được sắp xếp trong tủ kính, từ những chiếc Leica I cũ kỹ đời đầu cho đến M8 hiện đại, tất cả đều long lanh, tôi tự nhủ chiều nay thế nào cũng mua vài tấm loto, nếu may mắn trúng vài triệu Euro tôi sẽ mua cả cửa hàng Leica đấy mang về nhà để... "thẩm du". Vì khả năng tài chính có hạn, tôi chỉ mục đích mua một máy Leica M6 và chiếc lens mơ ước Summicron 35/2 8 elements. Nhưng trong cả 3 cửa hàng ở Koln, giá cho một chiếc Leica M6 quá đắt so với giá trung bình trên ebay, một chiếc body M6 cũ kỹ, không hộp trong cửa hàng có giá đến 1100euro tương đương khoảng 1600usd ở thời điểm đó. Còn Summicron 35/2 8 elements thì hầu như cả 3 cửa hàng đều không có bán, ngoại trừ một chiếc quá cũ kỹ. Người ta bảo, cưới vợ phải cưới liền tay, nhưng đối với máy ảnh, phải biết kiềm chế không nên nôn nóng. Tôi quyết định quay về và không mua gì cả, xem như một chuyến đi tham quan.
Ảnh chụp từ Leica
Ảnh chụp từ Leica
Cũng may, tôi có tham gia một câu lạc bộ nhiếp ảnh gọi là "Photowalk Belgium", group này chia sẻ ảnh trên flickr và hầu hết đang sống ở Bỉ. Trong những lần offline ở đây, tôi tình cờ phát hiện ra có một bác già sang trọng trong nhóm sở hữu một bộ Leica M6 mới tinh tình tình. Thật ra mua ebay cũng dễ, nhưng về chất lượng, may thì được đồ tốt, xui thì bị lỗi... Muốn mua bảo đảm hài lòng thì cứ bỏ tiền ra thật nhiều là xong. Nhưng với một con Leica M6 type 1 đủ hộp giá đến 1500euro chả dễ chịu chút nào, còn Summicron 35/2 8 elements thì khó hơn gấp bội. Một chiếc mint condition, đẹp hoàn hảo từ trong ra ngoài, không một hạt bụi, sản xuất ở Đức thì vô cùng gian nan. Một chú như thế trên ebay giá không bao giờ ít hơn 2000usd. Thôi đành lên chiến thuật gạ gẫm bác già kia vậy :).
Một trong những bức ảnh có tuổi cửa tổ sư HCB, cũng từ Leica.
Một trong những bức ảnh có tuổi cửa tổ sư HCB, cũng từ Leica.
Biết bác cũng thích ảnh streetlife, nhưng bác lại chụp bằng máy số. Tôi chọn những bức ảnh ưng ý nhất của mình gởi cho bác xem, và thường xuyên liên lạc với bác. Một ngày đẹp trời, tôi ngỏ ý với bác rằng, nếu bác không dùng con M6 nữa, hãy để lại cho tôi, tôi biết bác chả cần tiền, vì bác này là người sáng lập một quỹ từ thiện ở đây, thuộc gia đình quí tộc, bác mang tiền đi cho người ta thì một vài nghìn euro chả là gì với bác cả. Thấy tôi quá thích con Leica M6, cuối cùng bác cũng đồng ý nhượng lại. Thật ra đắt rẻ vài trăm euro cũng không là vấn đề lớn, nhưng cái quan trọng là mua được cái máy đẹp như mới, đầy đủ tất cả hộp và giấy tờ, kể cả hóa đơn mua bán cách đây 20 năm, cả cái hộp của sợi dây đeo cùn với miếng băng keo dán, bác ấy cũng giữ lại. Thế mới sướng!
 Đấy mới là kế hoạch thứ nhất, còn kế hoạch thứ hai còn gian nan hơn, đó là làm sao gạ gẫm bác ấy bán luôn con lens Summicron 35/2 8 elements đẹp như mới, không một hạt bụi từ trong ra ngoài, từ trên xuống dưới, lại của Đức nữa mới ghê chứ. Tôi bẩu bác ấy, thôi đã lỡ bán M6, thì bán luôn lens đi, bác ấy bẩu không vì bác ấy sắp mua M8 để dùng với lens này. Đây chính là cái cớ để có cách dụ bác ấy bán đây. Tôi bỏ ra hai tuần để tìm hiểu về các dòng lens Summicron 35/2 từ các nguồn trên internet và xem ảnh trong flickr. Cũng trong một dịp may khác, trong đêm giao thừa ở Châu Âu, khi bọn Tây đang vui vẻ đón năm mới, tôi lọ mọ vào ebay. Đêm đấy, ebay thật vắng vẻ, và tôi đã bid thắng một chú Summicron 35/2 ASPH với giá 950euro, đẹp như mới. Tôi sẽ dùng chính cái lens này để làm chim mồi để đổi cái lens 8ele kia. Tôi liên tục gởi email cho bác ấy cám ơn về cái M6 và ngỏ ý muốn mua lại cái 8ele với lý do, bác ấy là người rất đáng tin tưởng và trách nhiệm trong việc mua bán, hehe, được khen bác ấy cũng rất sướng. Tôi gạ gẫm rằng, tôi thích chụp đen trắng, nên cần cái lens 8ele, bác thích chụp màu, lại dùng M8 vậy thì lens thích hợp nhất là 35/2 ASPH, tại sao ta không đổi cho nhau? tôi sẵn sàng bù thêm vài trăm euro cho bác mà.
Rome
Rome
Một tháng sau, bác ấy có vẻ xiêu lòng và nhắn nếu rảnh lên Brussels uống cafe nói chuyện về cái lens. Rất sướng vì kế hoạch sắp thành công, nhưng đến phút cuối tôi lại phạm một sai lầm, đó là gửi cho bác ấy trang web www.antiquecameras.net, trong đó có nhấn mạnh "phiên bản 8elements của Đức sản xuất chỉ dành cho trưng bày và quà tặng". Buổi sáng như đúng hẹn, tôi chuẩn bị chạy lên Brussels để đổi lens, thì nhận được email bác ấy nói rằng "Vô cùng xin lỗi vì bác ấy không muốn đổi nữa, vì sau khi đọc cái web kia, bác hiểu rằng nếu đổi thì bác ấy sẽ không bao giờ tìm lại được cái thứ hai" mà bác ấy thì chả cần tiền, thế là xong! Thôi đành nghĩ cách khác vậy. Sau một tuần, tôi viết cho bác ấy cái email nói rằng "Ở đất nước chúng tôi, thường thì những người quân tử như bác chỉ nói một lời, đã lỡ nói rồi cho dù có tiếc cũng không thay đổi, tôi rất thất vọng vì kế hoạch thay đổi của bác." Hehe, chỉ viết mail để hi vọng khích bác ấy vài câu, may ra bác ta đổi ý chứ chẳng hi vọng gì. Nhưng may mắn sau một tháng nữa, bác ấy lại nhắn tin bác đồng ý đổi, chắc trúng kế mình rồi. Tôi gọi điện hỏi kỹ, chắc chắn không? vì tôi phải sắp xếp thời gian chạy từ thành phố của tôi sang thành phố bác. Cuối cùng cũng nhận được lời xác nhận và đồng ý đổi Summicron 35/2 8ele lấy 35/2 ASPH, tôi bù thêm 250euro.
Một bức ảnh trong cuốn film đầu tiên chụp từ bộ M6+8ele.

Cuối cùng, tôi cũng sở hữu được bộ Leica M6 + Summicron 35 8 ele, sau 3 gần 3 tháng lên kế hoạch tìm kiếm. Cũng có người cho rằng sao lại mất công đến thế, mua ebay một tuần là xong. Nhưng việc mua một món đồ sản xuất cách đây 40 năm, với tình trạng không một hạt bụi từ trong ra ngoài, thì chắc các bác cũng như tôi, bỏ 3 tháng tìm kiếm cũng không tiếc, các bác nhỉ :).