Chụp ảnh Macro đơn giản

Thật vậy, trong khi thời gian ngày càng khép kín vì công việc, những chuyến đi chụp ảnh xa thành phố đòi hỏi phải có thời gian và chi phí nhất định nên những chuyến đi như vậy cũng không phải muốn là đi ngay được trong khi đam mê chụp ảnh thì không lúc nào nguôi. Với những người ăn với vợ, ngủ với Computer và mơ thấy tay đang bóp … cò như mình thì việc tìm một đề tài để thỏa nỗi khát khao mỗi khi có chút thời gian quả thật khó khăn, và Macro là một đề tài hòan tòan thỏa mãn được điều đó.
Lúc đầu mình cũng rất bỡ ngỡ về kỹ thuật này, nhìn những ảnh của bác VPT, Ravic… chụp ong bướm mình rất là ngưỡng mộ và tìm hiểu, cũng được các anh ấy hướng dẫn tận tình cộng thêm tư vấn về kỹ thuật của bác Macatang nên mình cũng cố đầu tư một vài dụng cụ để tiến hành chụp Macro.
Qua thời gian thực tế mình nghĩ việc chụp ảnh macro không thật sự khó khăn nếu bạn chịu khó và kiên nhẫn.

Phương tiện của mình là:
Nikon D70s + Nikkor Micro 60mm f/2.8 + 2x teleconverter + Nikon Flash SB-800 + 20mm Extention tube (cái này ít dùng).

Kỹ thuật:
Kỹ thuật chủ yếu của thể lọai này theo mình là khống chế tốt DOF, vì lọai côn trùng rất bé nhỏ nên ở khỏang cách rất gần (thường thì khỏang dưới 10cm) DOF sẽ rất mỏng (có thể là vài mm). Mình sẽ đóng khẩu độ thật nhỏ cỡ 16 hay 22 để cố lấy DOF thật sâu nếu lọai côn trùng nhỏ như Ruồi hay Nhện.

Như ảnh này mình set f=16:


Khi bạn chụp càng gần thì càng phải khép nhỏ khẩu độ.

Như ảnh này mình set f=22:


Điều này sẽ nảy ra một khó khăn là tốc độ sẽ không đủ để có thể bắt kịp động tác và tránh rung máy, đảm bảo nét căng, tăng ISO thì noise nhiều. Để khắc phục được điều này mình thường sử dụng đèn flash để có được tốc độ đủ để không rung máy, thế nhưng thường thì khi khép khẩu và dùng flash thì background sẽ tối thui, trong một số trường hợp thì điều này sẽ nhấn mạnh chủ thể một cách ấn tượng nhưng cũng có khi mình thích cái background màu xanh sẽ dịu dàng êm ái hơn. Điều này thì tùy ý‎ thích của mỗi người. Mình dùng SB-800 của Nikon nên flash sẽ tự động kiểm sóat lượng sáng theo tốc độ nên mình thỏai mái set tốc độ theo ý mình, mình thường set flash ở TTL BL (mình nghĩ chắc Canon cũng vậy thôi).
Với những lọai côn trùng lớn hơn như Bướm hay chuồn chuồn thì có vẻ là dễ nhưng thật ra mình lại thấy khó hơn. Phải khống chế thật tốt để chủ thể vừa rõ nhưng background phải mờ. Vì lens cách xa chủ thể hơn nên phải mở khẩu độ để xóa mờ background, mình thường set 4 hoặc 5.6,

Như ảnh này mình set f=4.5:


Nhưng nếu khống chế không tốt thì backgound sẽ rõ thì mất hay. Vả lại với lòai bướm hay chuồn chuồn mà dùng flash thì dễ bị bóng đổ thẳng nhìn rất khó chịu nên chọn góc chụp quả thật rất khó khăn, (lọai ring flash dành cho chụp macro khỏang trên 300USD).
Đối với chuồn chuồn kim thì còn phải để góc máy sao cho lấy vừa đủ nét cả đầu lẫn đuôi con chuồn chuồn (song song với sensor). Nếu tập tốt kỹ thuật này bạn sẽ dễ dàng chụp mấy cái mạng nhện.



Còn việc tìm các lọai côn trùng nhỏ bé cũng là một việc vui không kém.
Bướm thì Tao Đàn, Sở Thú, Đầm Sen, chùa chiền… đồng ruộng chỗ nào cũng có, chỉ phải tìm con nào đẹp mà thôi, có con cứ bay suốt không biết mệt, có con thì hiền khô nhưng màu thì xám xịt thấy mà ghét, có con thì đẹp và hay làm mẫu rất dễ tính thì lại rách teng beng (chắc do mấy chú bướm đực nghịch quá đà). Tìm được một con vừa ý thì cố mà theo, rón rén, nhè nhẹ bước chân như ăn trộm.



Ong thì Tao Đàn và Bách Tùng Diệp có lẽ nhiều hơn cả (mà Bách Tùng Diệp có thể gọi café vừa uống vừa chụp luôn), lọai này to hơn con ruồi một tí nên DOF mệt mỏi, được cái nhiều và tụi nó cũng tham hút mật lấy phấn nên chả quan tâm đến mình. Chịu khó phơi nắng và tìm mấy con có đeo phấn cho ấn tượng, tìm bông có hai con một lúc thì tuyệt hơn, tụi này khi hút mật thì hay cụp đầu xuống nên nhớ canh nó vừa ngẩng lên chuẩn bị bay chụp sẽ đẹp hơn, kẻo lại bị đâm là bố cục xấu. Còn có con đang bay mà bác VPT vẫn chụp được thì mình đang tập mà chưa được.



Ruồi cỏ thì chỗ nào cũng có (không phải ruồi nhà nhỏ xíu đâu nhé), lọai này hiền nhưng đầu nhỏ, chụp với flash thì từ chuyên môn gọi là bị “dập mắt”, lọai này hay “cõng bạn” lắm (bác HuyQuanTic và XYZ hay khai thác khỏan này).



Còn ruồi xanh (như ảnh đầu) thì hay đậu chỗ mấy cái hoa nhãn, lọai này mắt to, đỏ chụp ít “dập mắt”, nói chung mình thích mấy thằng này hơn vì nhà mình có nhiều. Chụp ruồi nói chung là dễ hơn ong, hiền thục, ít bay.
Nhện lông (lọai Rau câu của bác Maycatang) thì hay trong kẽ lá, khi đi chụp macro thì phải chú ý mới tìm được lọai này. Mình thấy nó hay ở mấy cây Đại tướng quân (nhìn từ dưới lên). Còn lọai ít lông thì có mạng nhện đàng hòang, lọai này bụng bự và tròn vo, chụp sao cho lấy được mấy cái tơ nhện mới thích. Nói chung lòai nhện thật độc ác, mình bắt quả tang thấy nó xơi luôn cả đồng lọai mới ghê chứ.



Chuồn chuồn cũng ác không kém, cũng ăn thịt tươi luôn:



Lọai chuồn chuồn xanh vằn thì xấu mà nhiều, rất hiền và chịu làm mẫu lắm. Loại đỏ thì bay tối ngày, mình chưa có được tấm nào của nó. Chuồn chuồn kim thì hay ở ao tù nước đọng, hôm đi Tây Ninh chụp được vài phát thì chân mình bị vài con đỉa nó xơi chảy máu quá trời (mà đỉa xấu quá chứ không mình cũng chụp luôn). Sau này mới biết cách nhà mình mấy trăm m có quá trời Chuồn chuồn kim luôn. Lọai này theo mình khống chế DOF khó nhất, bé tí. Mình thấy mấy lần hai đứa tụi nó chơi bắn bi mà chụp không được (thấy bác Ravic có mấy kiểu này hay ghê).

Ôi, còn nhiều lọai lắm nào là kiến vàng, bọ, cào cào, ốc sên và nhiều lọai mà mình chả biết tên.
Nói chung thể lọai này tưởng khó mà dễ, vậy mà không thích thì lại là khó. Khó vậy mà chụp xong xem trên máy chưa chắc ăn, phải vào PC xem mới chắc. Mình hay canh nét kỹ rồi chụp từng ảnh thôi, chụp hàng lọat cũng được nhưng flash nạp không kịp, tối. Vả lại Raw chụp nhiều xóa mệt. Thêm nữa nên cố tập chụp ở khoảng cách gần nhất có thể, tập bố cục luôn khi chụp, về crop lại cũng crop ít thôi phòng khi có tấm ưng ý rửa 50x70cm nhát con nít cũng OK chứ crop nhiều mất hay của thể lọai này mất.
Các bác thử đi, cố gắng vậy nhưng chụp xong mà có được một tấm ưng ý nét căng, lông lá “lên hết” xem nó sướng cỡ nào, cực sướng luôn ấy chứ.

Trên đây là một vài kinh nghiệm cá nhân của mình, vì cũng mới chụp nên không tránh khỏi thiếu sót, mong các bác góp ý thêm.
Còn những cách chụp bằng cách xoay ngược ống kính hay bằng cách khác mong các bác đã dùng qua chia sẻ thêm.