Phân loại ống kính Nikon theo mục đích

Không như các hãng khác, Nikon vốn nổi tiếng nhờ vào tính tương thích khá cao giữa thân máy và ống kính. Như thế, ống kính và thân máy dù cách nhau hàng thập kỷ vẫn có thể lắp vừa và hoạt động trơn tru. Tuy nhiên, theo thời gian xu hướng này cũng dần thay đổi. Sự thay đổi được thể hiện trong ký hiệu của ống kính mà qua đó người dùng phần nào có thể xác định được ống mình mua thuộc loại nào.

Nikon vốn nổi tiếng về sự tương thích khá cao giữa thân máy và ống kính. (Ảnh: Cringel).

Về cơ bản, ống kính Nikon có một số ký hiệu cần lưu ý như sau.

Các ống AF là ống được sản xuất thời máy phim, do đó mô-tơ lấy nét không nằm trên ống kính mà trên thân máy, nên các ống này khi lắp trên những thân máy DSLR mới sẽ phải lấy nét bằng tay.
Các ống AF-S đã được tích hợp mô-tơ lấy nét trên thân máy, vì thế hỗ trợ tự động lấy nét trên tất cả các thân dSLR sau này.
Ống có ký hiệu DX là ống được làm chuyên cho các thân máy DSLR cảm biến nhỏ (Nikon gọi là cảm biến DX với crop factor là 1,5x)
Ống có ký hiệu G là ống đã được bỏ đi vòng điều chỉnh độ mở, vì thế dù lắp được nhưng người dùng không điều chỉnh được độ mở trên những thân máy chỉnh tay (như FM2 chẳng hạn). Khi đó máy sẽ chụp ở độ mở nhỏ nhất.
Ống có ký hiệu ED là ống được trang bị thấu kính cao cấp chống tán xạ (Extra-low Dispersion).
Ống có ký hiệu Micro là ống chuyên chụp Macro.
Ống có ký hiệu VR là co cơ chế chống rung (Vibration Reduction)
Ống có ký hiệu IF (Internal Focus) là ống có cơ chế điều chỉnh thấu kính lấy nét hoàn toàn ở trong lòng ống kính, không "thò thụt".

Chụp chân dung

Ống kính Nikkor AF-S 50mm f/1.4G. (Ảnh: Nikon USA).
Đặc trưng của kiểu chụp chân dung truyền thống là nổi bật đối tượng và hậu cảnh mờ, vì thế, những ống kính chân dung phù hợp nhất thường có độ mở lớn, ít nhất f/2,8 trở lên. Độ mở lớn bên cạnh việc làm mờ hậu cảnh, tôn tiền cảnh còn cho phép chụp trong điều kiện ánh sáng yếu mà không cần dùng đến đèn flash vốn khá kỵ trong chân dung do dễ làm ảnh bị "bẹt".
Để làm tôn lên vẻ đẹp trong ảnh chân dung, thông thường, ống kính phải có góc nhìn hơi phóng đại tỷ lệ lên một chút. Vì thế các tiêu cự từ khoảng 70 mm tới 135 mm là hợp lý cho thể loại này. Các ống tiêu cự ngắn dù cũng có thể chụp chân dung nhưng thường phù hợp với kiểu chân dung tập thể thay vì chân dung đơn. Sử dụng các ống zoom có cả góc rộng và tele cũng là một giải pháp khá tiết kiệm để phù hợp với từng loại hình nhân vật.
Lưu ý, tiêu cự phù hợp ở trên áp dụng cho các máy cảm biến FX full-frame (như D700, D3 hay D3x). Đối với các máy cảm biến DX (tương tự như cỡ APS-C) như D3000, D5000, D90 hoặc D300s… phải nhân hình lên 1,5 để suy ra tiêu cự hợp lý.

Một số ống tối ưu cho nhu cầu này bao gồm:

1. Nikkor AF-S 50mm f/1.4G: Tiêu cự 50 dù hơi ngắn so với FX nhưng lại khá lý tưởng cho các thân DX. Phiên bản độ mở f/1,4 này là ống 50 duy nhất hỗ trợ tự động lấy nét trên các thân dSLR.
2. Nikkor AF 50mm f/1.8D: Cũng phù hợp chụp chân dung với thân DX hơn là FX, đây là lựa chọn hợp túi tiền hơn so với phiên bản cao cấp f/1,4 ở trên. Tuy nhiên ống này chỉ hỗ trợ lấy nét trên những thân máy có sẵn mô-tơ lấy nét, còn với các thân như D40(x), D60 và D3000, phải lấy nét bằng tay.
3. Nikkor AF 85mm f/1.8D: Là tiêu cự chân dung kinh điển cho cả thân FX và DX với độ mở f/1,8 đủ để xóa phông hiệu quả. Nhưng cũng như phiên bản 50mm f/1,8D ở trên, ống này chỉ hỗ trợ tự động lấy nét với những thân tích hợp sẵn mô-tơ lấy nét, còn không người dùng phải lấy nét tay.
4. Nikkor AF-S DX 17-55mm f/2.8G IF-ED: Ống zoom chụp chân dung hay đám cưới phù hợp với thân DX (tiêu cự tương đương 26 – 83mm) với độ mở f/2,8 vẫn đủ để xóa phông dù độ mở không quá lớn. Đáng tiếc là ống này không hỗ trợ chống rung.
5. Nikkor AF-S 24-70mm f/2.8G ED: Ống tiêu cự kinh điển chụp chân dung và đám cưới, thích hợp cả thân FX và DX, do góc rộng không phải là ưu tiên với kiểu chụp chân dung. Tuy nhiên ống này cũng không có chống rung.

Chụp thể thao, hoang dã

Nikkor AF-S DX VR 55-200mm f/4-5.6G IF-ED. (Ảnh: Pricerunner).
Đặc trưng của thể loại nhiếp ảnh này là phải có bức ảnh đẹp từ những khoảng cách xa, vì thế các ống kính dùng cho thể loại này phải là tele zoom tối thiểu từ 70mm trở lên, độ mở lớn f/2,8 để đảm bảo tốc độ chụp đủ bắt dính những pha hành động. Ngoài ra, ống kính này còn phải được hỗ trợ bởi cơ chế ổn định hình ảnh (VR) và cơ chế lấy nét siêu êm (SWM) để đảm bảo không ồn, nhất là khi chụp động vật.

Một số ống tối ưu cho nhu cầu này bao gồm:

1. Nikkor AF-S DX VR 55-200mm f/4-5.6G IF-ED: Ống telephoto giá thành hợp lý cho những người mới bước chân vào chụp ảnh và kết hợp hoàn hảo thành một dải đầy đủ với ống kit 18 – 55mm. Tuy nhiên ống này chỉ lắp được trên thân DX.
2. Nikkor AF-S VR 70-300mm f/4.5-5.6G IF-ED: Cũng là một ống chống rung hai độ mở hợp lý cho những người mới chơi, ống này có tiêu cự dài hơn, đồng thời hỗ trợ cả thân DX và FX với chất lượng thấu kính khá tốt. Nhưng kèm theo đó là giá thành cũng cao hơn.
3. Nikkor AF-S 70-200mm f/2.8G ED VR II: Ống đẳng cấp cao một độ mở của Nikon với cơ chế chống rung, chất lượng thấu kính và tương thích với tất cả các thân dSLR. Tuy nhiên do độ mở lớn nên ống khá to và nặng.
4. Nikkor AF VR 80-400mm f/4.5-5.6D ED: Dải tiêu cự dài hơn cho những người có nhu cầu chụp động vật hoang dã, lên tới 600 mét nếu lắp vào thân DX. Tuy nhiên là ống AF nên chỉ hỗ trợ lấy nét trên những thân có sẵn mô-tơ lấy nét, còn khi láp vào các phiên bản như D40(x), D60 và D3000 ống này phải lấy nét bằng tay.

Chụp macro

Nikkor AF-S Micro 60mm f/2.8G ED. (Ảnh: Ecoustis).
Mặc dù các ống kính đều có thể chụp cận cảnh tốt nhưng ống macro thực thụ sẽ cho chất lượng ảnh tốt hơn hẳn do được thiết kế chuyên chụp các đối tượng kiểu này (côn trùng, hoa…). Các ống macro thực thụ thường có tiêu cự loanh quanh khoảng 100 mm, vì thế cũng có thể được dùng như một ống chụp chân dung. Cơ chế chống rung VR nếu có cũng sẽ rất hữu hiệu cho những đối tượng chụp kiểu này.

Một số ống tối ưu cho nhu cầu này bao gồm:

1. Nikkor AF-S Micro 60mm f/2.8G ED: Ống chụp macro chất lượng tốt với tỷ lệ phóng đại 1:1, độ mở f/2,8 hợp lý, lắp được trên cả thân DX và FX. Chỉ đáng tiếc là không hỗ trợ cơ chế chống rung.
2. Nikkor AF-S DX Micro 85mm f/3.5G ED VR: Chỉ lắp được trên các thân DX với tiêu cự tương đương 128mm, ống này cũng cso tỷ lệ phóng đại 1:1, đồng thời có thêm cả cơ chế chống rung VR. Tuy nhiên độ mở khá hẹp, chỉ f/3,5 so với độ mở trung bình hợp lý f/2,8
3. Nikkor AF-S VR Micro 105mm f/2.8G IF-ED: Cao cấp nhất trong dòng ống chụp macro tương thích cả DX, FX đồng thời có chống rung và độ mở f/2,8. Có tỷ lệ phóng đại 1:1, đây là lựa chọn lý tưởng cho những người yêu thích macro.Chụp góc rộng

Nikkor AF-S DX 10-24mm f/3.5-4.5G ED. (Ảnh: Nikon USA).
Ống góc rộng giúp bạn chụp tốt các ảnh phong cảnh, các tòa kiến trúc mà không phải lùi lại đứng quá xa, hoặc chụp chân dung nhóm cũng rất hiệu quả. Hầu hết các ống kit đều có tiêu cự góc rộng, nhưng đó mới chỉ là những tiêu cự giúp người dùng làm quen với thế giới góc rộng thật sự.
Một số loại tối ưu cho nhu cầu này:
1. Nikkor AF-S DX 10-24mm f/3.5-4.5G ED: Chuyên cho thân DX, ống góc rộng hai độ mở này tương đương tiêu cự 15 – 36mm, vẫn rất lý tưởng cho chụp phong cảnh, nội thất hay kiến trúc.
2. Nikkor AF-S 14-24mm f/2.8G ED: Nếu muốn lắp cả trên thân FX, ống này là lựa chọn tối ưu, nhất là độ mở cố định f/2,8. Dù dải tiêu cự khá ngắn (khoảng 2x) nhưng đây vẫn là một trong những ống zoom góc rộng tốt nhất của Nikon.
3. Nikkor AF DX Fisheye 10.5mm f/2.8G ED: Ống mắt cá chuyên cho thân DX với góc nhìn lên tới 180 độ. Tuy nhiên, tương tự như các ống dòng AF, ống này chỉ hỗ trợ lấy nét trên các thân tích hợp sẵn mô-tơ lấy nét.

Ống đa mục đích

Nikkor AF-S DX 18-200mm f/3.5-5.6G ED VR II. (Ảnh: Electronics).
Bên cạnh các ống kit, ống kính đa mục đích sẽ có dải zoom bao trùm từ rộng tới tele để giúp người chụp không cần phải tháo ống trong suốt quá trình chụp. Nên chọn những ống chất lượng tốt, bởi đây sẽ là loại được mang đi nhiều nhất.

Một số lựa chọn tối ưu cho nhu cầu này:

1. Nikkor AF-S DX 18-200mm f/3.5-5.6G ED VR II: Ống siêu zoom phiên bản II với chất lượng thấu kính và cơ chế chống rung được cải thiện hơn. Với dải zoom tương đương 27 – 300mm, ống này đảm bảo bao trùm đủ mọi nhu cầu từ góc rộng tới tele. Tuy nhiên ống này chỉ lắp được trên thân DX.
2. Nikkor AF-S DX 16-85mm f/3.5-5.6G ED VR: Cũng một ống chuyên cho thân DX khác với dải tiêu cự khá phổ thông (24 – 128mm), giá thành rẻ và chất lượng chấp nhận được.
3. Nikkor AF-S DX 17-55mm f/2.8G IF-ED: Lại một ống chuyên cho thân DX với dải tiêu cự cũng hợp lý cho chụp thường nhật hay chân dung. Điểm cộng cho ống kính này là độ mở cố định f/2,8, dù rằng ống không hỗ trợ chống rung.
4. Nikkor AF-S 24-70mm f/2.8G ED: Nếu muốn nâng cấp thì đây là sự lựa chọn hoàn hảo nhất. Thuộc hàng cao cấp nên dù không có chống rung, ống này vẫn là một ống hoàn hảo không chỉ cho chụp hàng ngày mà còn cả chân dung hay phong cảnh, nhất là khi lắp trên thân FX.
5. Nikkor AF-S DX 35mm f/1.8G: Ống prime chuyên cho thân DX với tiêu cự tương đương 53mm, có thể gọi là ống tiêu chuẩn bởi độ phóng đại tương đương như mắt người. Độ mở f/1,8 đủ rộng để chụp trong mọi điều kiện mà không cần dùng đèn.